Το όνειρο για την επικράτηση της «καθαρής» πυρηνικής ενέργειας στον... ανεπτυγμένο κόσμο, φαίνεται να υπoχωρεί μπροστά στην πραγματικότητα, που δεν χωράει άλλα πυρηνικά και, κυρίως, άλλο ένα καταστροφικό ατύχημα, όπως το περσινό στη Φουκουσίμα. Τριάντα και πλέον χρόνια μετά την ενθουσιώδη εκκίνηση της πυρηνικής εποχής, οι χώρες που τη στήριξαν αρχίζουν σιγά σιγά να την εγκαταλείπουν. Πρώτη η Γερμανία, η οποία το 2011 παρήγαγε το 5% του παγκόσμιου ηλεκτρισμού από πυρηνικά. Το παράδειγμά της ακολουθούν και μερικές μικρότερες χώρες, ενώ τόσο στην Ιαπωνία όσο και στη Γαλλία η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνικά έχει χάσει σημαντικό έδαφος, σε σχέση με το παρελθόν. Από τους 54 αντιδραστήρες που υπάρχουν σε όλη την Ιαπωνία, με συνολική ισχύ 47,5 γιγαβάτ, μόνο δύο βρίσκονται πλέον σε λειτουργία. Οι περισσότεροι δεν προβλέπεται να επαναλειτουργήσουν, μπροστά στον φόβο για μια νέα καταστροφή, ικανοποιώντας παράλληλα και την ιαπωνική κοινή γνώμη, που δεν θέλει να ξανακούσει τη λέξη πυρηνικά, μετά την τραγωδία του περσινού Μαρτίου στη Φουκουσίμα. Η χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου χρησιμοποιεί την πυρηνική ενέργεια από τη δεκαετία του ’60 και το 2010 έφτασε να παράγει το 30% του ηλεκτρισμού της από πυρηνικά.
Ολα αυτά έχουν σαν επακόλουθο να μειωθεί σημαντικά η δυναμική της πυρηνικής ενέργειας. Το 2010, παράχθηκε από πυρηνικά το 13% του παγκόσμιου ηλεκτρισμού, ποσοστό πολύ χαμηλότερο σε σχέση με το 18% που ήταν το 1996.
Ακόμη ένας βασικός αντίπαλος της πυρηνικής ενέργειας είναι οι ανανεώσιμες πηγές, οι οποίες κερδίζουν ολοένα και περισσότερο έδαφος, έχοντας παράλληλα μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης. Το ασύγκριτο πλεονέκτημά τους είναι η δωρεάν και ατέλειωτη πρώτη ύλη, ενώ η ευρεία αποδοχή από τον κόσμο και οι μηδενικές εκπομπές ρύπων, τις καθιστούν την «ενέργεια του μέλλοντος».
Μυστικά σενάρια
Πριν από το ατύχημα στη Φουκουσίμα, ένα σενάριο της Διεθνούς Υπηρεσίας Πυρηνικής Ενέργειας προέβλεπε αύξηση 70% στην πυρηνική ισχύ στο διάστημα 2010-2035, στο πλαίσιο της μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, σε βαθμό που θα μπορούσε να διατηρηθεί το 13% της συμμετοχής των πυρηνικών στην παραγωγή ηλεκτρισμού. Ενα δεύτερο μυστικό σενάριο της ίδιας υπηρεσίας (πιο επίκαιρο), αποκαλύπτει πως οι πλούσιες χώρες δεν θα κατασκευάσουν νέα εργοστάσια -πέραν αυτών που βρίσκονται ήδη υπό κατασκευή- και οι αρμόδιοι δεν θα δώσουν περαιτέρω παράταση στη ζωή των αντιδραστήρων. Με αυτά τα δεδομένα, η συνολική εγκατεστημένη ισχύς θα μειωθεί αισθητά, ενώ το ποσοστό στην παγκόσμια παραγωγή ηλεκτρισμού θα πέσει στο 7%.
Ωστόσο, η πυρηνική ενέργεια δεν θα εξαφανιστεί. Πάντα θα υπάρχουν χώρες που θα έλκονται από την πυρηνική τεχνολογία και θα είναι πρόθυμες να αλλάξουν τις ενεργειακές αγορές για χάρη της. Ακόμη και αν διαθέτουν ελάχιστες πρώτες ύλες, θα «επενδύσουν» -όπως έκανε και η Ιαπωνία- στη φθηνή παραγόμενη ενέργεια. Η μόνη χώρα που κάνει μεγάλα ανοίγματα στην πυρηνική ενέργεια με την κατασκευή νέων εργοστασίων είναι η Κίνα, η οποία, μετά την τραγωδία στη γειτονική της Ιαπωνία, φάνηκε να μετριάζει το πάθος της για νέα καθαρή ενέργεια, αλλά επ’ ουδενί δεν το απώλεσε. Επιπλέον, τα πυρηνικά εργοστάσια έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής. Οι αντιδραστήρες που λειτουργούν σήμερα έχουν σχεδιαστεί για περίπου 40 χρόνια, ενώ ορισμένοι έχουν πάρει άδεια λειτουργίας για 60 χρόνια. Αντίστοιχα, οι νέοι αντιδραστήρες, οι οποίοι σχεδιάζονται τώρα και θα τεθούν σε ισχύ την επόμενη δεκαετία, θα έχουν κύκλο ζωής 80 χρόνια.
Τα ατυχήματα
Στο ευρύ κοινό, η ιστορία της πυρηνικής ενέργειας έχει σημαδευτεί από τα ατυχήματα που έχουν συμβεί. Από αυτά, τρία χαράχτηκαν για πάντα στη μνήμη της ανθρωπότητας και αποδυνάμωσαν το πυρηνικό «όνειρο». Το 1979 προκλήθηκε από βλάβη μερική τήξη στον αντιδραστήρα του πυρηνικού εργοστασίου στο νησάκι Θρι Mάιλ, στην Πενσυλβάνια των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να εκλυθεί αρκετή ραδιενέργεια στο περιβάλλον και την ατμόσφαιρα, να εκκενωθεί προσωρινά η περιοχή και να γίνει ρίψη 40.000 γαλονιών ραδιενεργών υγρών αποβλήτων στον ποταμό Σουσκεάνα. Το μεγαλύτερο πυρηνικό ατύχημα έγινε τις 26 Απριλίου 1986 στο Τσέρνομπιλ της Ουκρανίας, όταν σημειώθηκε έκρηξη στο πυρηνικό εργοστάσιο, απελευθερώνοντας τεράστια ποσότητα ραδιενέργειας, που έφτασε πάρα πολλά χιλιόμετρα μακριά. Το πιο πρόσφατο συνέβη στις 11 Μαρτίου του 2011 στη Φουκουσίμα της Ιαπωνίας. Το 14 μέτρων τσουνάμι που έπληξε τη χώρα, ύστερα από ισχυρό σεισμό στη θαλάσσια περιοχή, είχε σαν αποτέλεσμα την τήξη των αντιδραστήρων 1, 2, 3, με δραματικές επιπτώσεις στην περιοχή. Περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι που ζούσαν στη Φουκουσίμα και τα γύρω προάστια αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και οι περισσότεροι δεν θα επιστρέψουν ποτέ. Η ζημιά στο περιβάλλον, τα ζώα, τα τρόφιμα και τους ανθρώπους δεν έχει ακόμη αποτυπωθεί σε όλο της το εύρος, αλλά όσα ήδη έχουν γίνει γνωστά αρκούν για να στρέψουν την κοινωνία εναντίον της -κάποτε «φιλικής»- πυρηνικής ενέργειας.
real.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου